میخک

تاریخچه میخک

میخک از گیاهان دارویی با قدمت بسیار زیاد است تا جایی که اولین مشاهدات باستان شناسی نشان می دهد در سریلانکا و در سال 900 میلادی از میخک در تجارت استفاده می شده است. در سال های بعد، میخک ها توسط ملوانان و بازرگانان عمانی در دوره قرون وسطی در تجارت های سودآور کالا از اقیانوس هند به سرزمین های دیگر و آفریقا برده شد و تا قبل از جهان مدرن در چند جزیره که به نام جزیره ادویه شهرت داشتند پرورش می یافت. تجارت میخک یکی از تجارت های پر سود در جهان بود تا سال ها بعد با تجارت نفت جایگزین شد.

جالب است بدانید که قدیمی ترین درخت میخک با نام آفو با قدمتی در حدود 400 سال در جزیره ترنیت وجود دارد. گفته می شود که این نهال توسط یک فرانسوی به نام پیر پوور در سال 1770 به سرقت رفته، به جزیره فرانسه (موریس) و سپس بعداً به زنگبار ، که زمانی بزرگترین تولید کننده میخک بود، منتقل شدند.

مشخصات ظاهری گیاه میخک

میخک یگ درخت همیشه سبز به ارتفاع 8 الی 12 متر با برگ های بزرگ و گل های زرشکی است که در خوشه های پایانه گروه بندی می شود. جوانه های گل در ابتدا رنگ پریدگی دارند، به تدریج سبز می شوند، سپس هنگام آماده شدن برای برداشت، به رنگ قرمز روشن تبدیل می شوند. میخک ها با طول 1.5 تا 2 سانتی متر برداشت می شوند، و از یک طلسم بلند تشکیل شده است که در چهار آبشار گسترش می یابد، و چهار گلبرگ باز نشده که یک توپ مرکزی کوچک را تشکیل می دهند. گل میخک از نظر ظاهری بیرونی، قهوه ای، زبر و به طور نامنظم چین و چروک هستند و به صورت طولی با شکستگی کوتاه و بافت خشک و چوبی به وجود آمده اند. جوانه های گل میخک در حالت نابالغ خود برداشت می شوند و سپس خشک می شوند.

کاربرد میخک

میخک در غذاهای کشورهای آسیایی، آفریقایی، مدیترانه ای و خاورمیانه مورد استفاده قرار می گیرد و به گوشت، مرغ و ماهی طعم و مزه می بخشد همچنین در ماریناد ها و دسر میوه های چون سیب، گلابی و ریواس قرمز افزوده می شود. میخک در نوشیدنی های گرم که از شکر و لیمو تهیه می شوند نیز کاربرد دارد. میخک در ترکیب ادویه به کار رفته در پای کدو تنبل یک عضو ثابت است. همچنین در کنار زیره و دارچین از ادویه های اصلی کشور مکزیک محسوب می شود. در ساخت، میخک در خمیر دندان، صابون، مواد آرایشی، عطر و سیگار استفاده می شود. سیگارهای میخک که به آن کرتک نیز گفته می شود، عموماً حاوی 60 تا 80 درصد تنباکو و 20 تا 40 درصد میخک زمین است.

طریقه استفاده از میخک

میخک را به دو صورت می توانید مصرف کنید. راه اول آن که آن را نسابیده در ظرفهای در بسته نگاه دارید و به هنگام نیاز آن را مصرف کنید. به عنوان مثال می توانید گل های میخک را در گوشت گوساله یا مرغ فرو کنید تا در کنار ادویه های دیگر مزه دار شود. یا به مقدار 2 یا 3 عدد از آن رادر کنار خورش یا خوراک بریزید. به علت رنگ تیره بعد از پخت به راحتی قابل تشخیص است و می توان هنگام سرو آن را جدا کرد.

در حالت دوم می توانید ادویه میخک را پودر کرده و در ظرفی جداگانه با درب محکم ببندید و مانند هر ادویه دیگری هنگام طبخ غذا مصرف کنید. فقط به یاد داشته باشید که اگر ادویه ها را قبل از مصرف و درست به هنگام طبخ غذا در تابه ای بدون روغن اما داغ تفت دهید طعم و عطر آن صد چندان می شود و مزه غذا را متفاوت تر از آن چه که هست می کند.

مزایای استفاده از میخک

از دیرباز در طب سنتی، میخک معمولاً مستقیماً روی لثه ها برای درد دندان، کنترل درد هنگام کار دندانپزشکی و سایر موارد مرتبط با دندان استفاده می شود. همچنین میخک در در کاهش تب، جلوگیری از انزال زودرس و دفع حشرات موفق عمل کرده است. از اسانس میخک در آروماتراپی استفاده می شود. طبع میخک گرم و خشک است.